Díli 02/07/2024 LABEH- Governo Timor Leste Liu Husi Ministeriu Juventude No Desportu Arte No Kultura iha ona komitmentu atu dezenvolve eransa tais timor nian hahu husi ohin ba aban no ba futuru, tanba ne’e akordu ne’e hetan ona asinatura kooperasaun ho parseiru internasional UN Women iha Timor Leste hodi hateke ba oin hodi haburas di’ak liu tan kultura Timor Leste nian ba futuru.
Tanba ne’e iha serimonia asinatura memorandum ne’e UN Women hakarak formaliza no kooperasaun ho sekretariu estadu arte no kultura hodi bele transforma valor no eransa cultural nasaun nian hodi fó oportunidade ba inan feton soru na’in sira hodi dezenvolve sira nia ekonomia.
Sekretariu Estadu Arte No Kultura (SEAK) Jorge Soares Cristovão ba jornalista sira tersa feira 02/07/2024 iha salaun komunikadu SEAK praia dos cocqueiros hateten, plano no politika ne’e rasik hakerek nanis tiha ona iha nono governo konstitusional nia programa hafoin halo koperasaun ho parseiru dezevolvimentu sira hanesan UN Women.
“ parte principal husi governo nian mak nee integrasaun planu politika governo nian ne’ebe iha , UN Women tama fo apoiu ba aktividade ne’ebe mak ita hakerek ona iha ita nia politiku governo nian hanesan pontus haat ne’ebe ha’u temi no ohin asina ona depois ami sei servisu hamutuk hodi tun ba terenu hodi hare direita iha baze liu-liu ba grupo inan soru na’in sira” dehan SEAK Jorge Soares Cristovão
Sekretáriu Estadu ne’e tenik tan, antes ne’e parseiru dezenvolvimentu internasional sira mos la’o hodi apoio direita ba grupo soru na’in sira iha baze liu husi parseiru nasional sira hanesan Fundasaun Alola ho Timor Aid liu-liu hodi prezerva eransa patrimoniu kultural nian no mos fó apoio ba grupu kriativa sira nune’e bele hadi’a sira nia moris no sira nia produtu bele haburas liu tan identidade nasaun nian.
“komitmentu ida ne’e foin primeira ves UN Women fó apoio direita ho governo maibe durante ne’e mos UN Women nia komitmentu la’o ona apoio ba parseiro lokal sira hanesan timor aid,fundasaun alola oinsa hodi kontinua prezerva heransa cultural nian liu-liu patrimoniu tais ne’ebe mak iha, agora ne’e la’os tais ne’e de’it maibe oinsa mak husi tais ne’e bele fó espasu mos ba ita nia inan soru na’in sira hodi buka lukru ba sira hodi tulun sira hetan netik buat ruma husi politika ita nia” katak Jorge
Durante servisu apoio husi parseiru dezenvolvimentu nasional ho internasional Fundasaun Alola resgistu hamutuk grupo soru na’in sira iha teritoriu nasional por volta tolu nulu resin ualu mak rejistradu no alein ne’e sira mos halo produsaun tais barak ona.
“grupu soru na’in tuir lista ne’ebe iha grupo soru na’in sira governo servisu hamutuk ho parseiru nasional no internasional sira grupu soru na’in sira ne’ebe mak durante registu iha fundasaun alola nee hamutuk trinta oitu (38)grupos iha teritoriu timor laran tomak iha grupo sira ne’e mak durante ne’e sira iha tinan kotuk servisu integradu ho Fundasaun Alola ho Timor Aid” tenik nia
Nune’e mos parseiru dezenvolvimentu internasional UN Women iha Timor Leste Amy Nishtha Satyam aprezenta liu husi memorandun refere durasaun ba tinan tolu maibe foku liu ba programa importante tolu ne’ebe mak sita ona iha manual UN Women nian mak hanesan.
-Apoio servisu sekretariu estadu arte kultura nian hodi finaliza lalais esforsu sira ba enkuadramentu legal sira, prezerva no promome eransa patrimoniu kultura tais timor nian di’ak liu tan ba future.
-Apoio dezenvolvimentu iha sentru kultural sira ne’ebe mak dadun ne’e eziste ona.
– Apoio mos ba iha prosesu produsaun nian .
– No mos publikasaun iha sira nia portal ka media hotu-hotu nune’e bele jerasaun sira kontinua hatutan no haboot liu tan iha jerasaun tuir mai no un women mos firme apoio nafatin hodi lori progressu sira ba iha merkadu nasional no mos internasional.
Liu husi memorandum undasrtening ida ne’e foka liu ba iha area haat, ida mak oinsa atu suporta governo iha parte ida ne’e ba sekretariu estadu arte kulutura nian iha dezenvolvimentu ba finaliza esforsu ba iha enkuadramentu legal ba iha oinsa atu prezerva eransa kultura tais timor nian ho di’ak, segundu mak oinsa mak bele servisu no suporta ba iha dezenvolvimentu ba iha ita nia sentru kultural ne’ebe mak iha no agora mos alina ba iha programa governo nian, depois mos oinsa ba iha produsaun no mos públikasaun ba iha ita ninia tradisaun no kultura sira ne’ebe mak iha no depois públika iha media atu nune’e jerasaun ba jerasaun bele kontinua nafatin hatene depois kontinua haboot no haburas ikus liu mak oinsa mak atu bele suporta ida ne’e ba iha merkadu nasional no mos iha merkadu internasional’’ dehan UN Women
Rekorda fali katak ligadu ho asuntu ne’e Ministerio Joventude Desportu No Arte Kultura nafatin fo bemvindu ka haksolok ba parseiru dezenvolvidu sira ne’ebe mak hakarak atu apoio dezenvolvimentu ba povu timor leste, liu husi programa importante sira.
Reportajen: Abrao Da Costa & Anibal Dos Esperito Santo
