Dili,11/02/2025 MEDIA LABEH – Governo Newzeland liu husi nia Embaixador iha Timor-Leste apoiu, milaun 4 ba Autoridade seguransa Nasional, PNTL ,hodi apoiu nesesariu ruma kona-ba formasaun iha instituisaun PNTL nian liu-liu kapasitasaun ba Xefe seksaun Ofisial polisiamentu komunitariu sira, oinsa atu intende di’ak liu tan servisu sira relasaun seguransa nian hodi implementa Manual KPK nian iha suku sira.
Objetivu husi formasaun ne’e hodi hasae tan abilidade no kuinesementu Oficial komunitariu sira ne’ebe iha nune’e bele implementa fali iha Munisipiu no suku sira.
Iha diskursu Dirétor Diresaun Polisiamentu Komunitariu Superintidente Polisia Ismael Da Costa Babo hateten,liu husi formasaun ne’e hodi hasa’e liu tan sira oficial policia komunitaria sira nia abilidade no kuinesementu ne’ebe iha.
“Programa formasaun nee objektivu atu hasae habilidade ba iha sefe seksaun Ofisial polisiamentu kumunitariu hodi havuras relasaun metin entre polisia ho komunidade sira no polisiamentu kumunitariu halo knaar neebe krusial hodi mantein paz no harmonia siguransa neebe diak ba iha sidadaun hotu hotu iha timor leste”, dehan superentedente ismael babo iha nia diskursu bainhira partisipa iha serimonia ne’e iha salaun CFP comoro dili tersa ne’e 11/02/2025
Iha fatin hanesan, Comadante Jeral Polisia Nasional Timor Leste, Henrique Da costa sublina tan ,surumutu refere, prinsipal tebes hodi fo formasaun ba iha sefe seksaun Ofisial polisiamentu komunitariu aira hodi hala’o sira nia servisu ho di’ak liu tan iha terenu.
“formasaun ida ohin ne’e importante tebes iha ofisial polisia Suku sira iha ne’ebá sira monitor no kontrola fila fali ita nia ops ne’ebé maka kontrola ba iha suku entaun fo formasaun ne’ebé maka sia atende liliu kona ba formasaun ne’e sira domina tiha manual ba iha formasaun KPK sira atu nune’e sira fila fale ba bele fo fale formasaun ba iha OPS no membru KPK sira, para nune’e tantu servisu Policia nian no lider komunitaria sira iha suku ne’e sira servisu hamutuk oinsa, indentifika problema, prevene problema no mos bele fo solusaun ba iha problema ne’ebé maka tuir sira nia kbi’it ka tuir sira nia kapasidade ka tuir lei fo kompetensia ba sira, maibe buat ne’ebé laos kompetensia sira nian “por exemplu kazu krime ruma tenke informa ba iha policia Investigasaun kriminal hodi halo prosesu sira tenke informa atu nune’e ita hodi haruka investigador sira atu ba atende, ita lakoi atu nune’e sira laiha koinesementu ne’ebé suficiente pois kazu criminal sira tenta atu resolve tuir fale dalan familia ka ita hatene katak kazu violasaun domestika ne’e sae, bele liu husi sira, bele kontinua halo inkontru ho komunidade sira hodi esplika kona ba iha, krime domestika rasik ne’e nian” dehan Komandu jeral PNTL Henrique da costa
Komando jeral ne’e afirma tan, formasaun sira ne’e sai baze fundamental liu tan iha instituisaun PNTL nian nune’e bele transforma fila fali konesementu sira ne’e ba suku seluk iha teritoriu nasional ne’ebe seidauk eziste membru KPK suku nian.
“entaun ho ida ne’e remata tiha sira ba organiza para atu nune’e estabelece KPK iha suku sira hotu, ita espera katak iha tinan ida ne’e nia laran ita bele estabelese KPK sira hotu, ita nia difikuldade ida maka ne’e dalaruma ita nia policia ida ne’ebé maka ita koloka sai hanesan OPS ne’e nia halo funsaun barak, balu dalaruma nia halo servisu OPS nia, Servisu Administrasaun, Servisu Investigasaun, servisu Transitu no Servisu Patroliu hotu, ida ne’e maka ita hateten di’ak precisa kapasidade barak soke ema ne’e nia la konsientra nia ema ida deit tenke halo servisu barak ida hanesan ne’e, iha planu governu nian rekrutamentu tinan ida ne’e kuandu realiza ona rekrutamentu ne’e remata ita nia ema sira ne’e hetan formasaun hotu ona ita sei koloka fila fale sira balu ba to iha munisipiu atu nune’e ita hodi koloka lolos OPS sira ne’e tenke halo posizaun ida OPS nian sira lebele dupla fale funsaun sira seluk” katak Henrique
Sorin seluk Embaixadora Newzeland iha Timor leste Helen Tunnah, informa iha nia parte sente kontente teb-tebes atu suporta governu Timor-Leste liu-liu PNTL sira ne’ebe la’o durante tempu barak nia laran,tanba ne’e maka ho osan milaun haat ne’e hodi oferese ba sira atu hodi halo tan programa sira nune’e hodi prepara sira ba iha futuru sai kualidade liu tan.
“Osan Miliaun haat ne’ebé maka ohin mensiona ona programa ne’ebé maka agora dadaun la’o besik ona ba iha nia rohan hanesan ha’u dehan ha’u labele esplika detailu liu kona ba iha miliaun haat ne’e maibe agora atu hare fali tuir fundus governu dasia nian nee’e hodi hare fali tinan tolu ba oin hodi diskute fali atu halo tan saida maka tuir mai” dehan embaxadora Newzeland Helen Tunnah
Enkuantu iha aktividade ba abertura formasaun ne’e komandante Jeral Polisia Nasional Timor-Leste husu ba sefe seksaun ofisial polisiamentu komunitariu sira ne’ebe prezensa iha formasaun ne’e, tenki ho onestidade nune’e bele fila ba ida-idak nia Munisipiu hodi implementa ho di’ak ba ita nia sosiedade no povu sira tuir dekreitu lei ne’ebe mak vigora.
Reportajen: Anito Da Silva&Estajiadu Hipolitu De Deus.
